W Polsce istnieje ponad 3700 kilometrów dróg wodnych, ale tylko 6% posiada status klasy międzynarodowej, umożliwiający swobodną i bezpieczną żeglugę. Wskutek braku inwestycji na rzekach i modernizacji portów śródlądowych, przez lata zostały na tyle zdegradowane, że transport już dawno o nich zapomniał, wybierając bardziej dostępne, drogi i kolej.
Taka sytuacja to wyjątek w skali europejskiej. W krajach Europy Zachodniej transport wodny stanowi nawet 40% ogółu przewozów, a sieć przystosowanych do żeglugi rzek i kanałów jest na tyle gęsta, że z powodzeniem konkuruje z droższym i mniej ekologicznym transportem samochodowym.
Śródlądowe drogi wodne, dzielą się na drogi o znaczeniu regionalnym i międzynarodowym. Podział obejmuje siedem klas – im wyższa numeracja tym większa ranga klasy. Najważniejszymi parametrami służącymi do określenia klasy drogi wodnej są długość i szerokość statku oraz minimalny prześwit pod mostami, rurociągami i innymi urządzeniami krzyżującymi się z drogą wodną.
Najniższą klasą drogi wodnej jest klasa Ia, a najwyższą klasą w Polsce jest klasa Vb. Śródlądowe drogi wodne klasy Ia, Ib, II i III są drogami wodnymi o znaczeniu regionalnym, a śródlądowe drogi wodne klasy IV, Va i Vb oraz wyższymi – drogami wodnymi o znaczeniu międzynarodowym.
Schemat podziału na klasy dróg wodnych w Polsce.
Źródło: Opracowanie własne
Według raportu GUS długość sieci dróg wodnych w Polsce w 2019 r. wynosiła 3 722 km, z czego 2 512 km stanowiły uregulowane rzeki żeglowne, 621 km – skanalizowane odcinki rzek, 333 km – kanały, a 255 km – jeziora żeglowne. W 2019 r. długość dróg wodnych eksploatowanych przez żeglugę wynosiła 3 512,5 km (94,4%).
Na terytorium Polski znajdują się odcinki trzech głównych szlaków wodnych o znaczeniu międzynarodowym:
Drogi Wodne
Źródło: Ministerstwo Infrastruktury
